Mauvo(-muscado)
Malva moschata
Malvaceae
Nom en français : Mauve musquée.
Descripcioun :Aquesto mauvo, pas gaire coumuno au nostre, trachis dins li relarg umide en mountagno. Se recounèis à si gròssi flour roso (eici dèu èstre la varieta rosea, bessai escapado de jardin), à si fueio mai o mens retaiado, e majamen i fuioun de l'"epicalice" prim e de la loungour di sepalo.
Usanço :Tóuti li mauvo soun manjadisso. Se manjon li jóuini racino e fueio e peréu li fru que dounon d'èr à de froumage. Tout acò èi bon pèr ajuda à caga, à toussi. Soun peréu de bon remoulissènt.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 120 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Malva
Famiho : Malvaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 40 à 70 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Prado de sègo
- Champ
- Ort
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Eurimediterranenco
Ref. sc. : Malva moschata L., 1753
Frais
Fraxinus excelsior
Oleaceae
Àutri noum : Frau, Fraich, Fraiche, Fraisse, Frais-mascle.
Nom en français : Frêne commun.
Descripcioun :Lou frais es un aubre de mountagno que trachis dins li relarg umide en terro prefoundo. Se recounèis à si bourroun negre e óupousa, à si fueio coumpausado de 5 à 11 fueioun denta e pounchu, e peréu à soun fru que ié dison "lengo d'aucèu".
Usanço :Emé la ligno de frais se fai li manche d'óutis. Li fueio (e li fru) soun couneigudo pèr lucha contro lou mau-d'os e ajuda à pissa. Faire bouli uno pougnado, pièi après infusioun, béure emé de jus de limoun. Dins d'ùni endré, li jóuini fru soun manja après èstre esta bouli dous cop. En Franço s'adoubo uno bevendo, la freineto, emé li fueio cuberto de melado (producho pèr li nieroun).
Port : Aubre
Taio : 5 à 30 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Fraxinus
Famiho : Oleaceae
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 1,5 à 5 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Baragno
- Ribiero
- Fourèst de gaudre
Estànci : Coulinen à Mountagnard
Couroulougi : Éurasiatico
Ref. sc. : Fraxinus excelsior L., 1753